Lubisz poznawać nowe miejsca w nietypowy sposób? Ciekawią Cię turystyczne nowinki? Chciałbyś pokazać swój region inaczej niż wszyscy? Jeśli tak, to questy, cache i gry terenowe są tym, czego szukasz!
W Krainie Łęgów Odrzańskich specjalistą od wszelkich zagadkowych aktywności jest Leszek Rydz – członek Rady Stowarzyszenia LGD Kraina Łęgów Odrzańskich, jest doświadczonym realizatorem wielu projektów edukacyjnych i turystycznych, wieloletnim współpracownikiem Fundacji Edusilesia i Fundacji Planeta Wiedzy.
Jego dwie największe pasje to szaradziarstwo oraz gry terenowe, a wśród nich geocaching i questing. Jako aktywny propagator geocachingu jest założycielem ponad 160 skrytek na obszarze całej Polski oraz twórcą i współtwórcą 13 ścieżek geocachingowych, m.in. na terenie gmin Pęcław i Rudna. Prowadzi szkolenia w tym zakresie, podobnie jak warsztaty z tworzenia questów – projektuje trasy i opracowuje wierszowane zagadki. Chętnie pomaga w realizacji projektów geocachingowych i questingowych, a także opracowuje okolicznościowe, rodzinne gry miejskie i terenowe, np. z okazji święta miasta, gminy lub dla uatrakcyjnienia organizowanych wydarzeń. Takie gry doskonale łączą w sobie edukację z przygodą i dobrą zabawą, pomagają aktywnie i atrakcyjnie poznać najbliższą okolicę.
Leszek Rydz ma na swym koncie udział w opracowaniu wielu zeszytów łamigłówkowych i edukacyjnych – między innymi wydawnictw „Ekoturysta w Gminie Głogów”, „W Krainie Łęgów Odrzańskich”, „Zagadkowe Bory Dolnośląskie”, „Bądź ekologiczny – zeszyt edukacyjny dla uczniów klas I-III Gminy Głogów”. „Łamigłówki w LGD Kraina Dinozaurów”. Jest autorem krzyżówek i rozrywek umysłowych, organizatorem turniejów szaradziarskich (m.in. dla dzieci i młodzieży). Projektuje także gry planszowe.
PROPOZYCJE DZIAŁAŃ I PROJEKTÓW EDUKACYJNO-EKOLOGICZNYCH
Zeszyt ekologiczno-edukacyjny dla uczniów klas IV-VIII
Opracowanie wydawnictwa w postaci zeszytu formatu A4, podzielonego np. na następujące części:
1) Poznajemy naszą małą ojczyznę – informacje o danej gminie, jej miejscowościach, interesujących miejscach wartych odwiedzenia;
2) Podziwiamy piękno przyrody – informacje o różnorodnych krajobrazach gminy: lasach, łąkach, wzgórzach, Odrze, obszarach rolniczych itp., a także o roślinach i zwierzętach, które można spotkać i zaobserwować podczas wycieczek;
3) Dbamy o środowisko – informacje o tym, jak starannie segregować odpady, co z nimi robić, jak być ekologicznym na co dzień we własnym domu, aby zużywać mniej energii, wody i produktów.
W każdej z tych części uczniowie znajdą artykuły do przeczytania (tekst i ilustracje) oraz różnorodne zadania do wykonania – m.in. krzyżówki, rebusy, zadania rysunkowe, wykreślanki, zagadki. Wskazane, by zeszyt był wydany w formie czarno-białej, z ilustracjami do samodzielnego pokolorowania. Egzemplarze zeszytu mogą być przekazane do gminnych szkół i dystrybuowane za pośrednictwem nauczycieli (mogą stanowić dodatkową pomoc edukacyjną np. podczas lekcji przyrody), mogą także pozostawać w dyspozycji urzędu gminy jako materiały promocyjne.
W załączeniu przykładowe strony takiego zeszytu, pochodzące z opracowania wykonanego dla Gminy Głogów.
Bądź ekologiczny! Zeszyt ekologiczno-edukacyjny dla uczniów klas I-III
Opracowanie wydawnictwa w postaci niewielkiego zeszytu formatu A5, zawierającego różnorodne karty zadań z zakresu edukacji przyrodniczej i zasad gospodarowania odpadami oraz recyklingu la dzieci z młodszych klas szkół podstawowych. Na kilkunastu stronach znajdą się nietrudne zadania do wykonania (pomaluj rysunki, zaprojektuj plakat, rozwiąż rebus, rozwiąż zagadkę, odpowiedz na pytania), dzięki którym uczniowie mogą w formie zabawy poszerzyć swoją ogólną wiedzę i świadomość ekologiczną. Wskazane, aby zeszyty trafiły do rąk nauczycieli nauczania początkowego, którzy będą wykorzystywać je podczas zajęć z dziećmi. Stopień trudności zadań będzie dostosowany do wieku uczniów.
Ekoturysta w Gminie …
Zeszyt aktywizujący i wychowujący ekologicznie młodych mieszkańców gminy.
Przygotowanie zeszytu zawierającego różnorodne zadania do wykonania związane z poszczególnymi miejscowościami i miejscami danej gminy. Zadania będą wymagały udania się na wycieczki w teren do określonych lokalizacji, spełniając dzięki temu zarówno funkcję edukacyjną (poznaj lokalną przyrodę, krajobrazy, miejsca), jak i aktywizującą – promującą ruch, turystykę, przebywanie na świeżym powietrzu, aktywne spędzanie czasu. Doskonałym pomysłem jest przygotowanie przez urząd także drobnych upominków dla tych, którzy wypełnią cały zeszyt i przyniosą go do urzędu (np. pamiątkowe plany lekcji, długopisy, smycze itp. – można to uwzględnić w projekcie). Przykładowe zadania do wykonania, które będą zawarte w zeszycie: narysuj krajobraz, który widzisz z danego miejsca; odszukaj tablicę informacyjną i sprawdź…; policz, ile drzew znajduje się…; rozpoznaj rośliny…
W załączeniu przykładowe strony takiego zeszytu, pochodzące z opracowania wykonanego dla Gminy Głogów.
Ekologiczne gry terenowe
Gra terenowa to doskonały sposób na przekazanie uczestnikom dużej dawki wiedzy o danej miejscowości lub danym miejscu poprzez wprowadzenie elementu rywalizacji. Gry mogą być dostosowane do osób indywidualnych lub do rywalizacji w kilkuosobowych drużynach, co przynosi najlepsze efekty.
Na grę terenową składa się:
1) zaprojektowanie mechaniki gry;
2) opracowanie celów i zasad gry (najczęściej jest to zdobywanie punktów poprzez zdobywanie kolejnych kart i wykonywanie określonych zadań w ograniczonym czasie gry);
3) wykonanie kart zadań, w tym mapy gry;
4) wykonanie niezbędnych materiałów pomocniczych.
Polem gry najczęściej jest dana miejscowość. Tak przygotowana gra może być wielokrotnie wykorzystywana przez gminę przy różnych okazjach – np. podczas zajęć szkolnych, jako uatrakcyjnienie imprez gminnych (dożynek, turniejów wsi), imprez integracyjnych, rywalizacji strażaków itp. Różnorodne zadania, takie same dla poszczególnych drużyn, mają charakter edukacyjny: pozwalają poznać małą ojczyznę, jej zasoby naturalne, kulturalne, historyczne i przyrodnicze, a także sprawdzić i rozwinąć wiedzę z zakresu przyrody, geografii, ochrony środowiska. Dzięki rywalizacji drużynowej następuje dodatkowy efekt synergii wynikający ze współpracy w grupie.
Na życzenie mogę przedstawić przykłady niektórych zrealizowanych przeze mnie gier terenowych, np.
• Tajemnice Prochowickiego Rynku (dla LGD KŁO)
• Gra terenowa Cenię Chobienię (dla LGD KŁO)
• Klasztorny Detektyw w Lubiążu (dla Fundacji Edusilesia)
• Tajemnice Brzeziny (dla Meander Spływy Kajakowe)
• Tour de Boszkowo (dla wydawnictwa Rozrywka)
• Tajemnice Wyspy Sobieszewskiej (dla wydawnictwa Rozrywka)
Opracowanie edukacyjnych questów (wypraw odkrywców)
dla miejscowości lub poszczególnych obszarów z danej gminy
Questing to bardzo popularna i atrakcyjna dla odbiorców forma edukacji regionalnej. Quest (wyprawa odkrywców) to rodzaj gry terenowej przygotowanej dla określonego obszaru (miejscowości, parku itp.), najczęściej opracowanej w formie dwustronnej ulotki formatu A4, na której znajduje się opracowana w formie rymowanego tekstu trasa wyprawy. Jej uczestnik wciela się w rolę poszukiwacza skarbu. Wędrując zgodnie ze wskazówkami zawartymi w tekście i rozwiązując kolejne zagadki i łamigłówki, poznaje okolicę, ciekawe miejsca, przyrodę i krajobrazy, docierając do finału wyprawy, czyli do ukrytego skarbu (zazwyczaj jest to niewielka skrzyneczka z pamiątkową pieczątką, którą odbija się na karcie wyprawy na pamiątkę i na dowód ukończenia questu).
Questy to doskonała rozrywka i zabawa połączona z edukacją. Świetnie sprawdzają się przy turystyce rodzinnej i są również atrakcyjne dla młodszych osób (tradycyjne zwiedzanie zostaje zastąpione atrakcyjnym poszukiwaniem skarbu). Questy są również znakomitym narzędziem promocyjnym dla gminy – opracowane trasy wypraw mogą być zamieszczone w formie plików do pobrania na stronach internetowych urzędu, ośrodka kultury itp., wzbogacając ofertę edukacyjną i turystyczną.
Jestem doświadczonym autorem questów oraz certyfikowanym trenerem questingu. Questy opracowywałem m.in. dla miejscowości Tarchalice, Radecz, Godzięcin, Lubiąż, Ścinawa, Malczyce, Rudno, Środa Śląska.
Przygotowanie różnorodnych krzyżówek, łamigłówek, rebusów, zagadek itp. o tematyce związanej z daną gminą, ochroną środowiska, lokalnymi zasobami
Wszelkiego rodzaju krzyżówki, zagadki, rebusy itp. to doskonałe narzędzie edukacyjne, świetnie się sprawdzające zarówno jako osobne wydawnictwo (np. w formie książeczki), jak i jako osobne elementy uatrakcyjniające przewodniki turystyczne, strony internetowe, profile w portalach społecznościowych, biuletyny wydawane przez gminę.
Szaradziarstwo to jedna z moich życiowych pasji – od kilku lat pracuję jako redaktor w wydawnictwie szaradziarskim, m.in. redagując ogólnopolski miesięcznik z krzyżówkami. Od ponad dwudziestu lat układam krzyżówki, jolki i inne zadania szaradziarskie dla różnych gazet, wydawnictw, instytucji. Mam też na swym koncie udział w opracowaniu wielu zeszytów łamigłówkowych i edukacyjnych, m.in.:
• „W Krainie Łęgów Odrzańskich”,
• „Zagadkowe Bory Dolnośląskie”,
• „Łamigłówki w Lokalnej Grupie Działania Kraina Dinozaurów”
Na życzenie mogę przedstawić różnorodne przykłady realizacji takich krzyżówkowych projektów.
Zorganizowanie i przeprowadzenie tematycznego turnieju krzyżówkowego,
np. dla dzieci i młodzieży albo dla seniorów
Turniej mógłby być przygotowany dla mieszkańców albo uczniów szkół z terenu danej gminy, z zadaniami z zakresu wiedzy ogólnej, przyrodniczo-ekologicznej, albo z zadaniami sprawdzającymi wiedzę uczestników o Państwa obszarze.
Leszek Rydz, tel. 606-128-413, e-mail leszekrydz@poczta.onet.pl